Sivil Katılım Projesi kapsamında Türkiye’de gönüllülük alanında yasal mevzuat düzenlemelerine yönelik çalışmalar çerçevesinde kamu kurumu ve sivil toplum kuruluşu temsilcileri, akademisyenler, özel sektör temsilcileri ve ilgili kurum ve kuruluşlar bir araya gelerek Türkiye’deki gönüllülük alanına yön verecek Yeşil Kitap taslağı hazırlığını tamamladı.
Tarihsel ve toplumsal geçmişi ile Türkiye’de gönüllülük, gündelik yaşam kültürü ile iç içedir. Zengin tarihsel birikimi ve genç nüfus potansiyeli ile Türkiye’de gönüllülük potansiyeli çok fazladır. Bu kapsamda gönüllülük alanına yönelik farkındalığı artırmak, küçük yaşlardan itibaren gönüllülüğü yaygınlaştırmak ve gönüllülük alanına yönelik yasal bir çerçeve oluşturulması amacıyla birçok kurum ve kuruluş çeşitli faaliyetler ve kapsamlı çalışmalar yürütmektedir.
Bu kapsamda, İçişleri Bakanlığı Sivil Toplumla İlişkiler Genel Müdürlüğü, gönüllülük alanına yönelik kamuoyu farkındalığını daha da artırmak, sivil toplum kuruluşlarının başat insan kaynağı olan gönüllülerinin sayısını artırmak ve bu alana yönelik yasal bir çerçeve geliştirmek amacıyla başta STK’lar olmak üzere ilgili kurum ve kuruluşların temsilcileri ve alanında uzman akademisyenler ile istişare içerisinde çalışmalarını yürütmeye devam etmektedir. Bu amaçla, Genel Müdürlük, gönüllülük ve gönüllülüğün temel ilkelerini ortaya koyacak bir “Gönüllülük Mevzuat Taslağı”nı hazırlamaya başlamıştır. Sivil Katılım Projesi kapsamında ise, Sivil Toplumla İlişkiler Genel Müdürlüğü (STİGM) koordinasyonunda yapılan tüm bu çalışmalardan elde edilen çıktılar ve deneyimler ışığında Türkiye’de gönüllülük alanın iyileştirilmesine ilişkin kapsamlı çalışmalar yapılmaktadır. 11 ve 12. Kalkınma Planının sivil toplum başlığına yönelik hedefleri doğrultusunda, Türkiye’de gönüllülüğe ilişkin taslak yasal çerçeve geliştirilmesi ve ilgili politika yapım süreçlerinin tamamlanması hedeflenmektedir.
Bu amaçla, proje faaliyetleri kapsamında, gönüllülük alanında politika seçeneklerinin geliştirilmesi ve mevzuat ihtiyacının tespitine yönelik mevcut durum ve ihtiyaç analizi çalışması yapılmıştır. Mevcut durum analizi kapsamında Ankara, İstanbul, İzmir ve projenin pilot ili olarak Mersin’de kamu kurumu, sivil toplum kuruluşları, gönüllüler ve üniversitelerden temsilciler ile mülakat, odak grup görüşmesi ve toplantılar gerçekleştirilmiş, anketler aracılığıyla temsilcilerin görüşleri alınmıştır. Ayrıca tüm bu çalışmalara ek olarak Türkiye’de gönüllülüğe ilişkin geliştirilecek taslak yasal düzenlemelere yönelik hazırlanan Yeşil Kitap’ın geliştirilmesi amacıyla 24 Kasım 2023 ve 8-9 Şubat 2024’te Ankara’da Gönüllülük Danışma Toplantıları düzenlenmiştir.
Gerçekleştirilen Danışma Toplantılarında Türkiye’de Gönüllülük Mevcut Durum ve İhtiyaç Analizi Raporu sonuçları, AB iyi uygulama örneklerini de kapsayacak biçimde katılımcılara aktarılmıştır. Kamu kurum ve kuruluşları, sivil toplum kuruluşları ve akademi temsilcilerinin yoğun katılım gösterdiği toplantılarda, ihtiyaç analizleri tespit edilmiş, temsilcilerden aktarılan sorunlar çerçevesinde gönüllülük alanında üretilebilecek politika seçenekleri ile bu seçeneklerin amaç ve hedefleri odak grup çalışmalarında ayrıca değerlendirilmiştir.
Yeşil Kitap ile Gönüllülük Politikalarına Yön Verilecek
Sivil Katılım Projesi, kapsayıcı ve katılımcı yöntemlerle, Türkiye’de gönüllülüğe ilişkin mevzuat düzenlemelerine yönelik çalışmalarını sürdürürken hem mevzuat düzenlemelerinde ve uygulamada aktif rol alacak kamu kurumlarının temsilcilerini hem de düzenlemeler ışığında faaliyetlerini sürdürecek olan sivil toplum temsilcilerini bir araya getirerek gönüllülük alanında üretilmesine ihtiyaç duyulan politika seçeneklerinin değerlendirilmesine alan tanımaktadır. Katılımcılar ihtiyaç duyulan politika seçeneklerini etkililik, yasal standartlar, verimlilik, eşitlik, dışsallık ve uygulanabilirlik gibi açılardan ve bu seçeneklerin ekonomik, sosyal ve çevresel etkisi bakımından değerlendirerek önümüzdeki süreçte proje faydalanıcılarının katkılarıyla ortaya çıkarılacak olan Yeşil Kitap’ın hazırlıklarına büyük katkı sağlamaya devam etmektedir. Taslak Yeşil Kitap hem Ankara, İstanbul ve İzmir gibi ülkemizin en büyük 3 büyük ilinde hem de projenin pilot illerinden Gaziantep ilinde istişare edilecek, hem de çevrim içi araçlarla gönüllülük alanına yönelik ilgili tüm paydaşların görüşüne sunulacaktır. Yeşil Kitap’ın istişare sürecinin tamamlanmasının ardından ise ilgili kurum ve kuruluşlarla istişare içerisinde taslak mevzuat önerilerini içeren Beyaz Kitap’ın hazırlıkları başlayacaktır.
Beyaz Kitap’ın Türkiye’de gönüllülük alanını teşvik edici politikaların uygulanmasına katkı sağlaması hedeflenmektedir.
Gönüllü Ol, Fark Yarat!